îùôè åéåùø áî÷åøåú éùøàì

"ëé ëì ãøëéå îùôè àì àîåðä åàéï òÈåì"

îéëàì åéâåãä^*

òåøëéí: àáéòã äëäï, îéëàì åéâåãä
òøéëä ìùåðéú: éçéàì ÷àøä

ôúç ãáø

åòúä ëúáå ìëí àú äùéøä äæàú åìÇîãäÌ àú áðé éùøàì ùéîäÌ áôéäí, ìîòï úäéä ìé äùéøä äæàú ìòÅã ááðé éùøàì. ëé àáéàðå àì äàãîä àùø ðùáòúé ìàáÊúéå æáú çìá åãáù åàëì åùáò åãùï, åôðä àì àìäéí àçøéí åòáãåí åðàöåðé åäôø àú áøéúé. åäéä ëé úîöàïÈ àÊúå øòåú øáåú åöøåú åòðúä äùéøä äæàú ìôðéå ìòÅã ëé ìà úùëç îôé æøòå, ëé éãòúé àú éöøå àùø äåà òÊùä äéåí áèøí àáéàðå àì äàøõ àùø ðùáòúé (ãáøéí ìà, éè-ëà).

ãáøé ä÷ãîä àìå ìùéøú "äàæéðå" îìîãéí ùäéà áàä ìòãåú åäöã÷ä ìôåøòðåéåú äòúéãåú ìáåà òì òí éùøàì îôðé øåò îòììéäí. ùéøú "äàæéðå" àéðä òåñ÷ú àôåà áòðééðé îùôè, àìà áúéàåãéöéàä [=äöã÷ú äàì], ùðàîø:

äöåø úîéí ôòìå ëé ëì ãøëéå îùôè, àì àîåðä åàéï òÈåì öãé÷ åéùø äåà (ãáøéí ìá, ã).

òí æàú, àçã îâãåìé îôøùé äî÷øà åãøùðéå, ø' éöç÷ òøàîä1, îîâåøùé ñôøã áîàä äè"å, îöà áôñå÷ æä úùåáä ìàçú äùàìåú äîøëæéåú áúåøú äîùôè, ùàìú îâáìúå ùì äçå÷ åçåñø àôùøåúå ìäöéò ôúøåï öåã÷ áëì î÷øä äòùåé ìäúòåøø áîöéàåú2. ãáøé àøéñèå áùàìú ëììéåú äçå÷ ø' éöç÷ òøàîä áçø ìäöéâ àú äáòéä òì éãé äôðÈéä ìãáøé àøéñèå á"àúé÷ä"3, åðáéà àú ãáøé àøéñèå áàøéëåú îä. äåà ôåúç áäöâú ùàìú äéçñ áéï äîòùä äçå÷é åäîòùä ääâåï:

àí äîòùä äöåã÷ [=äçå÷é] åäîòùä ääâåï ùåðéí æä îæä, äøé ùàçã îäí àéððå èåá. åàí ùðéäí èåáéí, äðí æäéí... äáòéä ðåöøú òì éãé ëê ùäîòùä ääâåï àîðí öåã÷ äåà, àê àéððå îöèîöí áîä ùöåã÷ ìôé äçå÷, àìà äåà áà ìú÷ï àú äöã÷ äçå÷é. ñéáú äãáø äéà áëê ùëì çå÷ äåà ëììé, åàéìå éùðí òðééðéí ùàé àôùø ìãáø òìéäí ëãáòé áîåðçéí ëììééí.

àáì àøéñèå ìà ãâì áùéèúå äøàùåðä ùì øáå àôìèåï, ùñáø áúçéìä ùáîãéðä äàéãéàìéú àéï çå÷ ÷áåò îøàù, àìà ëì î÷øä ðãåï ìâåôå òì ôé îáçðé äúáåðä. ìòåîúå, ñáø àøéñèå ùäîãéðä æ÷å÷ä ìçå÷. ìëï, àøéñèå àåîø:

åäðä áàåúí òðééðéí ùöøéê ìãáø òìéäí áàåôï ëììé [îùåí ùîåëøçéí ìäñãéø àú äòðééï îøàù áçå÷], àìà ùàé àôùø ìòùåú ëï ëãáòé - ìâáéäí ðå÷è äçå÷ àú äî÷øä äùëéç, áìà ùéúòìí ëìì îäùâéàä äëøåëä áëê. åàéï æä îôçéú ëì òé÷ø îöã÷úå ùì äçå÷, ùäøé ìà áå äùâéàä åìà áîçå÷÷, àìà áèáòå ùì äòðéï, áàùø æäå èéá äçåîø ùòåìí äîòùä òùåé îîðå îìëúçéìä.

àøéñèå àéðå îñúô÷ áàáçåï äáòéä, åäåà îöéò ìä ôúøåï:

ëùäçå÷ îãáø àôåà òì úçåí îñåéí á÷áéòåú ëììéåú, åìîòùä é÷øä ãáø-îä äçåøâ î÷áéòåú àìå, àæé ðëåï éäéä - áî÷øéí ùäîçå÷÷ ìà ì÷ç àåúí áçùáåï åùâä á÷áéòåú ôùåèåú îãé - ìú÷ï àú àùø çéñø äìä, åìåîø àú àùø äîçå÷÷ òöîå äéä àåîø àéìå äéä ðîöà áàåúå îòîã, åäéä ùí ìçå÷, àéìå éãò ùî÷øä ëæä òùåé ì÷øåú... åæä èéáä ùì ääâéðåú: ìäéåú úé÷åðå ùì àåúå ìé÷åé ùðîöà áçå÷ îçîú ëììéåúå.

îï äãáøéí äàìä òåìä ùúé÷åï äçå÷ äåà úô÷éã äùåôè4: òìéå ìáçåï áëì î÷øä ÷åð÷øèé àí îúàéîä äçìú ääåøàä äçå÷éú äëììéú? àå ùîà òìéå ìééùø àú äçå÷ åìäúàéîå ìðñéáåú äîéåçãåú ùáôðéå? áãøê æå úéôúø àôåà áòééú ëììéåú äçå÷ åðå÷ùåúå. áòééú ëììéåÌú çå÷é äúåøä àãí òùåé ìçùåá ùëôøå çëîé éùøàì á÷éåîä ùì áòééú ëììéåÌú äçå÷ áîä ùðåâò ìçå÷é äúåøä. éãå ùì äîçå÷÷ äàðåùé äéà ù÷öøä îìÄöôåú åìäñãéø ëãáòé àú äî÷øéí äàéðñåôééí ùäîöéàåú òùåéä ìæîï. àáì, äéã ä' ú÷öø? àåìí ìäôúòúðå òéåï áãáøé äåâé äãòåú äéäåãééí îòìä ùâí äí äéå îåãòéí ìáòéä æå, åìà ëôøå áä áâìì îåöàä äàìåäé ùì äîòøëú. ìãéãí, âí îï äàì ðîðò ìäîöéà îòøëú ç÷é÷ä îåùìîú äîðåñçú áàåôï ùéñô÷ îøàù ôúøåï äåìí ìëì î÷øä ÷åð÷øèé äòùåé ìäúòåøø àé-ôòí. îòúä, áòééú ëììéåÌú äçå÷ äåôëú ìà ø÷ ìáòéä îòùéú àìà âí ìáòéä úàåìåâéú îîãøâä øàùåðä. âéùú äøîá"í äøîá"í ä÷ãéù ìðåùà æä ôø÷ ùìí áñôøå "îåøä äðáåëéí"5. ôø÷ æä îùîù îòéï îáåà ìôø÷é èòîé äîöååú. áôø÷éí àìå îá÷ù äøîá"í ìäøàåú ùîöååú äúåøä îéåòãåú ìäùâú úëìéåú îåâãøåú, àí áúçåí äîòùé (úé÷åï äîãéðä), àí áúçåí äîåñøé (úé÷åï äîéãåú), àí áúçåí äúáåðé-äàéðèì÷èåàìé (äðçìú äù÷ôåú ðëåðåú). åàåìí, àåîø äøîá"í, äëøç äåà ùìà úåëìðä úëìéåú àìå ìäúâùí àöì ëì áðé äàãí áìà éåöà îï äëìì. äúåøä ùîä ìðâã òéðéä àú äàãí äñáéø åäîîåöò, ìà äéçéã åäîéåçã:

øàåé ùúãò ùàéï äúåøä ùåòä àì äçøéâ, åàéï äöéååé áäúàí ìãáø äîåòè... àìà ìãáøéí ùòì ôé øåá. åàéï ùåòéí ìãáø äîîòè ì÷øåú àå ìðæ÷ äôåâò áàãí àçã áâìì ä÷áéòä äæàú åäðäâú äúåøä.

îôìéà äåà äðéîå÷ ùäøîá"í ðåúï ìòåáãä æå:

ëé äúåøä äéà öéååé àìåäé.

ìãòú äøîá"í, ãåå÷à àåôééä äàìåäé ùì äúåøä îçééá àú ëììéåúä åäçìèéåúä àó áîçéø ùì ôâéòä áôøè. ëùí ùçå÷é äèáò ùéñã äàì, ääçìèééí åäáìúé îùúðéí, îåòéìéí ìøåá äàðåùåú, åôåâòéí áäëøç áôøè æä àå àçø (úï ãòúê, ìîùì, òì çå÷ äâøáéèöéä äîåòéì ìøåá äáøéåú àáì ìà ìîé ùðåôì îï äââ), ëê âí îçå÷é äúåøä "îúçééá áäëøç ùééîöàå àðùéí ùäðäâä æàú ùì äúåøä ìà úáéà àåúí ìéãé ùìîåú... îä ùùåðä îæàú ðîðò. åëáø äáäøðå ùìðîðò èáò ÷áåò ùàéðå îùúðä ìòåìí". òì ëï, àéï ìøàåú áæä òøòåø òì ëì-éëåìúå ùì äàì6. ìäáãéì îàøéñèå, äøîá"í àéðå îöééï ùúô÷éãå ùì äùåôè ìú÷ï àú äçå÷ åìééùøå. äçå÷ äàìåäé, áùåðä îîìàëú äøôåàä, îãâéù äøîá"í, äåà îåçìè åáìúé ðúåï ìäúàîåú àéùéåú. áéøåø îòîé÷ áùéèúå ùì äøîá"í åáùàìú äôúøåï ìãòúå ìîöå÷ú äéçéã äðôâò îï äçå÷, çåøâéí äøáä îï äîñâøú ä÷öøä ùòåîãú ëàï ìøùåúé, åëáø ðùúáøå òìéä ÷åìîåñéí øáéí7. àá÷ù àôåà ìöîöí áãáøéé åìééçãí ìäöâú âéùúå äçåì÷ú ùì ø' éöç÷ òøàîä8. âéùú ø' éöç÷ òøàîä ø' éöç÷ òøàîä àéðå îåëï ìäùìéí òí âéùú äøîá"í. äåà îòãéó òìéä àú âéùúå ùì àøéñèå, îàîõ àåúä áùúé éãééí, åàó èåòï ùäéà òåìä ëáø îï äî÷øà åîî÷åøåú çæ"ì. ëê îúôøù ìãòúå äôñå÷: "öãé÷ ä' áëì ãøëéå åçñéã áëì îòùéå" (úäìéí ÷îä, éæ). ìãòúå, äîéìä "ãøëéå" îöééðú ëàï àú äåøàåú äçå÷ äàìåäéåú äëììéåú, åàéìå äîéìä "îòùéå" îöééðú àú äçìúï äìëä ìîòùä:

éøöä [ìåîø] ëé òí ùäåà [ä÷ãåù áøåê äåà] öãé÷, áäðéçå ãøëé îùôèéí öãé÷éí ëåììéí [=ëììééí] ìäúðäâ ëàùø éúëï ìôé äðåùàéí àùø éùôèå áäí, àîðí "çñéã äåà áëì îòùéå". ëé ìòðééï äîòùä, ìà éçôåõ ùéùîøå úîéã àìå äëììéí, ø÷ ùéùôèå ìôé äòðéï äçì÷é [=ä÷åð÷øèé], ëùéÄåÇãò ùäëåìì éðâã àì äîùôè äàîúé [=ùäëìì ðåâã àú ãøéùåú äöã÷ äàéðãéáéãåàìé], åáæä ìà é÷áì òåì äðîåñ [=äçå÷, Nomos], ëé àí úùìåí [=äùìîä] åäÇéÀùøä.

åëàï èîåï ìãòúå âí äôéøåù ìôñå÷ áôøùú äàæéðå ùäáàðå ìòéì: "äöåø úîéí ôòìå ëé ëì ãøëéå îùôè, àì àîåðä åàéï òåì öãé÷ åéùø äåà" (ãáøéí ìá, ã). ä' àéðå ø÷ öãé÷ áëììéí äîùôèééí ùäåà ÷åáò áúåøúå, àìà âí éùø, áñîëåú ùðúï ìãééðéí ìééùø àú ãéï äúåøä åìäúàéîå ìðñéáåú äîéåçãåú ùáôðéäí. åæä ìùåï áòì "äò÷ãä":

ìôé ùëáø ú÷ùä ìîàîø "ëé ëì ãøëéå îùôè àì àîåðä åàéï òååì", ëùúàîø ëé âí áîùôèéå éúáøê çåééáå äáìáåì åäîáåëä áëì îä ùéðâãå äëåììéí [=äëììéí äîùôèééí] àì äî÷øéí äôøèééí. ãøê îùì, ëìì âãåì áãéðé îîåðåú: "äîåöéà îçáéøå òìéå äøàéä" (ááà îöéòà á ò"á); àå: "çæ÷ä àéï àãí ôåøò úåê æîðå" (ááà áúøà ä ò"à). åëáø é÷øä ùäúåáò úåáò ãéï àîú åàéï ìå øàéä, àå ùäðúáò ôøò úåê æîðå åàéï øåàä, åëéåöà áàìå äòðééðéí. åàæ ìà éÄîìÅè: àí ùéùôåè äùåôè ìôé äàîú äôøèé, åÄéòÇåì àì äîùôè äëåìì; àå ùéùôåè öã÷ ìôé äîùôè äëåìì, åÄéòÇåì àì äàîú äôøèé. åéäéä úùåáúê áæä: "öãé÷ åéùø äåà", ëé äåà äöãé÷ äîðéç äðîåñ [=äçå÷], åäåà äçñéã äîÇéùéø àåúå åîùìéîå áëì îä ùéáà äöåøê, òã ùáæä éöã÷ ëé äåà àì àîåðä îáìé òååì ëìì.

ãåâîàåú ìçøéâä îï äëìì äîùôèé ãåâîä ìééùåø îñåâ æä îåöà ø' éöç÷ áñéôåø äîåáà áúìîåã áòðééï ÷øåáå ùì îøé áø àéñ÷9. îøé áø àéñ÷ äéä éãåò ëàãí àìéí áîéåçã ùäùìéè àéîä òì ñáéáúå. éåí àçã äâéò àãí ìòéøå åèòï ùäåà àçéå (ùðôøã îîðå ëðøàä ìôðé ùðéí øáåú) åúáò àú çì÷å áéøåùä. îøé áø àéñ÷ ãçä àú äúåáò áèòðä ùàéðå îëéø àåúå. ëùäâéù àú úáéòúå áôðé áéú ãéðå ùì øá çñãà, äÄöãé÷ úçéìä øá çñãà àú îøé áø àéñ÷, å÷áò ùòì äúåáò îåèìú çåáú ääåëçä ùäåà àëï àçéå ùì îøé, ùäøé äëìì äåà: "äîåöéà îçáøå òìéå äøàéä". òðä ìå äúåáò ùéù ìå òãéí, àê äí îôçãéí ìäòéã ðâã äðúáò áâìì àìéîåúå. îùðåëç øá çñãà ìãòú ùëï äí ôðé äãáøéí, çøâ îï äëìì äîùôèé, åçÄééá àú îøé áø àéñ÷ ìäåëéç ùäúåáò àéðå àçéå. äúøòí îøé áø àéñ÷ òì ôñé÷ä æå, äñåúøú àú ääìëä, àê äãáø ìà äåòéì ìå:

àîø ìéä [îøé áø àéñ÷ ìøá çñãà]: ãéðà äëé [=ëê äãéï]?! äîåöéà îçáéøå òìéå äøàéä! àîø ìéä [øá çñãà]: äëé ãééðéðà ìê åìëì àìéîé ãçáøê [=ëê àðé ãï àåúê åàú ëì çáøéê äàìéîéí]10.

ãåâîä ðåñôú ìñîëåú äãééï ìçøåâ îï äëìì äîùôèé ëãé ìäùéâ ôúøåï öåã÷ áî÷øä ä÷åð÷øèé, îåöà ø' éöç÷ áñåâéä äúìîåãéú äáàä:

à"ø àìòæø áï éò÷á: ùîòúé ùáéú ãéï îëÌÄéï åòåðùéï ùìà îï äúåøä, åìà ìòáåø òì ãáøé úåøä àìà ìòùåú ñééâ ìúåøä. åîòùä áàãí àçã ùøëá òì ñåñ áùáú áéîé éååðéí, åäáéàåäå ìáéú ãéï åñ÷ìåäå, ìà îôðé ùøàåé ìëê àìà ùäùòä öøéëä ìëê. åùåá îòùä áàãí àçã ùäèéç áàùúå úçú äúàðä, åäáéàåäå ìáéú ãéï åäì÷åäå, ìà îôðé ùøàåé ìëê àìà ùäùòä öøéëä ìëê (éáîåú ö ò"á).

àôùø ìô÷ô÷ áúå÷ôä ùì äøàéä äîåáàú îî÷åø æä, ùàîðí òåìä îîðå äñîëåú ìçøéâä îï äãéï, àáì ääöã÷ä ìëê àéðä äöåøê ìòùåú öã÷ òí äôøè àìà äöåøê ìäøúéò àú äëìì. áòðééï æä, äøîá"í ñåáø âí äåà ùèåáú äëìì òùåéä ìäöãé÷ çøéâä îãéï úåøä11. øàåé ìäôðåú ìòðééï æä ìñåâéä àçøú áúìîåã äéøåùìîé12, ùîåöâú áä áúçéìä îçìå÷ú áùàìú ãéðå ùì îùëéø, ùð÷ìò ì÷ùééí ëìëìééí áàîöò ú÷åôú äùëéøåú, åäåà îá÷ù ìôðåú àú äùåëø îï äîåùëø ìôðé ñéåí ú÷åôú äùëéøåú, ëãé ùéåëì ìîëåø àú äîåùëø åìäéçìõ îîöå÷úå. åàó ùäìëä äéà ùàéï àîöòé çå÷é ìàìõ àú äùåëø ìôðåú àú äîåùëø, îñåôø ùëùáà îòùä ìôðé øáé ðéñé, ôñ÷ áðéâåã ìäìëä åöéååä ìôðåú àú äùåëø. åäúìîåã îñáéø ùðñéáåú äòðééï äéå îéåçãåú: "áéúéä äååú îîùëðä âáé çã øåîé". åîñáéø ø' îùä îøâìéåú (ìéèà, äîàä äé"ç), áòì ôéøåù "ôðé îùä":

ëìåîø, äîòùä ùäéä ëê äéä, ãáéúå ùì æä [äîùëéø] äéä îîåùëï àöì òëå"í àçã, åàí ìà äéä îåëøå [àí ìà äéä îåëø àú äîåùëø] ëãé ìôãåúå îéãå [ëìåîø, ìôøåò àú äçåá ìâåé åìñì÷ àú äîùëðúà], äéä äáéú ðçìè ìäòëå"í, åìôéëê äåøä [ìñì÷ àú äùåëø ëãé ìàôùø àú äîëéøä]... ìäåøàú ùòä.

ìôé ôéøåù æä, éù ìôðéðå ãåâîä ìôñé÷ä äçåøâú îï äãéï ùîèøúä äùâú öã÷ ìôøè, îðéòú çéìåè áéúå ùì äîùëéø, ìà ùé÷åì ùì èåáú äøáéí àå äçáøä13. àôéìå àåîøéí ìê òì éîéï ùäåà ùîàì ìãòú áòì "äò÷ãä", æåäé îùîòåú äîàîø äîôåøñí òì çåáú äöéåú ìôñé÷ú çëîé äãåø: "àôéìå àåîøéí ìê òì ùîàì ùäåà éîéï, åòì éîéï ùäåà ùîàì"14, äîéåñã òì äôñå÷: "ìà úñåø îï äãáø àùø éâéãå ìê éîéï åùîàì" (ãáøéí éæ, à). éù ùäñáéøå15 ùäñîëåú äæàú ùì äñðäãøéï éñåãä áòåáãä ùìôòîéí éù ìä÷øéá àú äàîú ìîòï äùîéøä òì ùìîåú äîòøëú. àê ìôé ø' éöç÷ òøàîä, àéï ëàï åéúåø òì äàîú, àìà ìäôê. ìãòúå, äãøùä òåñ÷ú ááòéä îùôèéú-äìëúéú ùäåôðúä àì äñðäãøéï, îùåí ùéù áä îúç åàé-äúàîä áéï äëìì äîùôèé ìáéï äôúøåï äöåã÷ áðñéáåú äîéåçãåú ùì äî÷øä. äñðäãøéï ñåèä îï äëìì äîùôèé ëãé ìäâéò ìúåöàä äðëåðä áðñéáåú äòðééï. ìëï äéä öåøê ìäæäéø: "ìà úñåø îï äãáø àùø éâéãå ìê", áèòðä ùôñ÷å áðéâåã ìäìëä. åàó ùáøàééä ùèçéú ðãîä ùôñ÷å òì éîéï ùäåà ùîàì, ìàîúå ùì ãáø, çæ÷ä òìéäí ùçãøå ìòåî÷ ëååðú äúåøä, å÷ìòå ìëååðú äîçå÷÷ äàìåäé äîúàéîä ìðñéáåú äîéåçãåú. ãéï àîú ìàîúå ìãòú áòì "äò÷ãä", æå îùîòåú ãáøé çæ"ì áòðééï ãééï "äãï ãéï àîú ìàîúå"16: åëé éù ãéï àîú ùàéðå ìàîúå? ìùàìä æå òåðä ø' éöç÷ áçéåá: ãéï àîú äåà ôñ÷ ãéï ùîúàéí ìëìì äîùôèé, àáì àí äôñ÷ àéðå ìå÷ç áçùáåï àú ééùåîå ùì äëìì áðñéáåú äñôöéôéåú, äåà àîú àê àéðå ìàîúå. ãéï àîú ìàîúå äåà àôåà ãéï ùàéðå îñúô÷ áééùåí îúîèé ùì äëìì äîùôèé, àìà îá÷ù ìäúàéîå ìîöéàåú äîùúðä. áñéåí ãáøéå îèéç ø' éöç÷ ãáøéí çøéôéí ëðâã äãééðéí ùàéðí ãåàâéí àìà ìééùåí òéååø ùì äëìì. åàìä ãáøéå:

àîðí äãééðéí äãðéï ìôé ääðçåú äëåììåú, òí ùäí ãðéï ãéï àîú, äðä äí îçøéáé òåìí, åëîå ùàîøå: "ìà çøáä éøåùìéí àìà îôðé ùãðå áä ãéï àîú" (ááà îöéòà ì ò"á)17. ëìåîø, ìôé äàîú äëåìì, åáìúé îééùøéí àåúå àó ëé éáà äöåøê, àáì àîø: "é÷åá äãéï àú ääø"18. åòìéäí àîø äîùåøø: "ìà éãòå åìà éáéðå áçùëä éúäìëå, éîåèå ëì îåñãé àøõ" (úäìéí ôá, ä), åäéà äëú äéåúø îæ÷ú áëì ëúåú äãééðéí äî÷åì÷ìéí ùäæëéø [îùåøø úäìéí ùí] øàùåðä.

øàåé ìöééï ùâéùúå ùì áòì "äò÷ãä" àåîöä áîôåøù òì éãé àçã îâãåìé áòìé ääìëä, ø' éäåùò ååì÷ ë"õ (ôåìéï, äîàåú äè"æ-é"æ), áôéøåùå ì"ñôø äèåøéí"19. åæä ìùåðå:

ëååðúí áîä ùàîøå: "ãéï àîú ìàîúå", øöåðí ìåîø ùãï ìôé äî÷åí åäæîï áòðééï ùéäà ìàîúå åìàôå÷é [=ìäåöéà] ùìà éôñå÷ úîéã ãéï úåøä îîù. ëé ìôòîéí ùöøéê äãééï ìôñå÷ ìôðéí îùåøú äãéï ìôé äæîï åäòðééï. åëùàéðå òåùä ëï, àó ùäåà ãéï àîú, àéðå ìàîúå.

ãáøé ñéåí ø' éöç÷ òøàîä îñëí àú ãáøéå áæä äìùåï: "åìôé æä, ëáø úëìåì äúåøä ëì çì÷é äàðùéí åëì ôøèé îòùéäí, ëîå ùéúëï àì úåøä úîéîä åðîåñ àìåäé äëåìì áéãéòúå äòöåîä ëì òðééðé äðîöàéí åî÷øéäí áëì îéðé ôøèéåúí". ùìîåú äúåøä äàìåäéú éñåãä àôåà áòåáãä ùùéúó ä' àú äàãí áòéöåáä åáééùåí äìëåúéä, ëãáøé ø' éåçðï òì äúåøä: "îéòåèä áëúá åøåáä áòì ôä" (éì÷åè ùîòåðé, äåùò, øîæ ú÷ëä).

äòøåú: * øàù úçåí äîùôè äòáøé, îùøã äîùôèéí. 1. ñôø ò÷ãú éöç÷, ùîåú, ùòø îâ. 2. ìùàìä æå, øàä é' àðâìøã, îáåà ìúåøú äîùôè, éøåùìéí úùð"à, ôø÷ ùîéðé, òî' 71-69. 3. àúé÷ä ðé÷åîëéú, V, 10 (äîåáàåú ìäìï äï ìôé úøâåîå ùì ìéáñ). 4. áäîùê äãáøéí, àøéñèå àåîø ùæå âí úëåðúå ùì äàéù ääâåï: "àéðå òåîã òîéãä ÷ùåçä åâøåòä òì æëåúå ùòì ôé äçå÷, àìà ðåèä ìååéúåøéí, àó ëùäçå÷ òåîã áöãå". 5. îåøä äðáåëéí, çì÷ â, ôø÷ ìã. ëì äîåáàåú îï äîåøä äï ìôé úøâåîå äçãù ùì ôøåô' îéëàì ùååøõ, ùäòîéã àú ëúá äéã (äæîðé) ùì äúøâåí ìøùåúé. úåãúé ðúåðä ìå áæàú. 6. äøîá"í îøîæ ëàï ìãéåï ùòøê áî÷åí àçø áñôøå áòðééï ëì-éëåìúå ùì äàì: "ìðîðò èáò éöéá éöéáåú áú-÷ééîà ùàéððä îòùäå ùì òåùä åàé àôùø ìùðåúå ëìì. ìëï àéï ìééçñ ìàì éëåìú òìéå" (îåøä ðáåëéí, çì÷ â, ôø÷ èå). 7. øàä é' àðâìøã, "'òì ãøê äøåá' åáòééú äéåùø áîùðúå ùì äøîá"í", ùðúåï äîùôè äòáøé éã-èå (úùî"ç-úùî"è), òî' 59-31. àðâìøã ñå÷ø àú ãòåú äçå÷øéí ùòñ÷å áñåâéä æå ìôðéå (øåæðèì, øåæðáøâ, ùééï, ìåéðâø), åîöéò âéùä îùìå. ò÷øåðéú äåà îñëéí òí âéùúå ùì øåæðèì, åìôéä äøîá"í ìà ðúï ôúøåï îåñãé ìáòééú äöã÷ äàéðéáéãåàìé, åäôúøåï ìä îöåé áúçåí äçåáä äîåñøéú äîåèìú òì äéçéã ëàéãéàì ãúé ìðäåâ áîéãú äçñéãåú åìôðéí îùåøú äãéï. 8. òì çéìå÷é äãòåú áñåâéä æå, òîã äùåôè àÅìåï áò"à ùôø ð' îãéðú éùøàì, ô"ã îç(1) 87, òî' 110-109. 9. ááà îöéòà ìè ò"á. 10. øàä ìòðééï æä áäøçáä, ð' ø÷åáø, ùìèåï äçå÷ áéùøàì, éøåùìéí úùî"è, ùòø ùáéòé, àìéí áäìéê äùéôåèé, òî' 136-107. 11. øàä: îåøä ðáåëéí, çì÷ â, ôø÷ îà; îùðä úåøä, äìëåú îîøéí, ôø÷ á, äìëä ã. åøàä áäøçáä ðéúåçå ùì àðâìøã (ìòéì, äòøä 7), òî' 46-43. 12. éøåùìîé, ááà îöéòà, ôø÷ ç, äìëä è (ãó éà ò"ã). ìñåâéä æå, øàä áäøçáä, î' åéâåãä, çå÷ ìéùøàì, ùëéøåú åùàéìä, éøåùìéí úùð"ç, òî' 429-425. 13. îòðééï ìäùååú ìòðééï æä àú ôéøåù "ôðé îùä" ìôéøåù äøéãá"æ. äøéãá"æ îåñéó ôøè àçã äîùðä ìçìåèéï àú äîñ÷ðä ùàôùø ìäñé÷ îñåâéä æå. òì ñîê ñåâéä î÷áéìä, äåà ÷åáò ùäîòùä àéøò áöéôåøé. òì ôé æä, äåà ÷åáò: "ìà ðàîø äãéï äæä àìà áàøõ éùøàì... åîùåí éùåá àøõ éùøàì". ëìåîø, ìà èåáú äôøè äéà ùòîãä ëàï ìðâã òéðé øáé ðéñé, àìà äòøê äëììé ùì îöååú ééùåá àøõ éùøàì. åùîà àôùø ìøàåú áôéøåùéäí äùåðéí ùì "ôðé îùä" åäøéãá"æ äã ìçéìå÷é äãòåú áéï ø' éöç÷ òøàîä åäøîá"í? 14. ñôøé, ãáøéí, ôøùú ùåôèéí, ôñ÷ä ÷ðã. 15. øàä ñôø äçéðåê: "èåá ìñáåì èòåú àçã, åéäéå äëì îñåøéí úçú ãòúí äèåá úîéã, åìà ùéòùä ëì àçã åàçã ëôé ãòúå, ùáæä éäéä çåøáï äãú åçìå÷ ìá äòí åäôñã äàåîä ìâîøé" (ôøùú ùåôèéí, îöåä úöå). 16. "'åéäé îîçøú åéùá îùä ìùôåè àú äòí' - îîçøú éåí äëôåøéí. 'îï äá÷ø òã äòÈøá' - åëé îï äá÷ø òã äòøá äéä îùä ãï àú éùøàì? åäìåà àéï äãééðéï ãðéï àìà òã æîï ñòåãä. åîä úìîåã ìåîø: 'îï äá÷ø òã äòÈøá'? àìà îìîã ùëì îé ùîåöéà ãéï àîú ìàîúå, îòìä òìéå äëúåá ëàìå äéä ùåúó òí ä÷á"ä áîòùä áøàùéú. ëúéá äëà: 'îï äá÷ø òã äòÈøá'; åáîòùä áøàùéú ëúéá: 'åéäé òøá åéäé á÷ø' åâå'" (îëéìúà ãøáé éùîòàì, éúøå, îñëúà ãòîì÷, éúøå ôøùä á, ã"ä "åéäé îîçøú"). 17. ìôðéðå äâøñä: "òì ùãðå áä ãéï úåøä". 18. òì ôé ñðäãøéï å ò"á. 19. ãøéùä, çå"î, ñéîï à, ñ"÷ á.

---

---