ðàîø áùî"à ôø÷ ç ôñ' å åàéìê:

"åéøò äãáø áòéðé ùîåàì ëàùø àîøå úðä ìðå îìê ìùôèðå, åéúôìì ùîåàì àì ä'. åéàîø ä' àì ùîåàì: ùîò á÷åì äòí ìëì àùø éàîøå àìéê, ëé ìà àúê îàñå ëé àúé îàñå îîìê òìéäí. ëëì äîòùéí àùø òùå îéåí äòìúé àåúí îîöøéí åòã äéåí äæä, åéòæáðé åéòáãå àìäéí àçøéí".

ìòåîú æàú, áñôø ãáøéí ôø÷ éæ, ôñ' éã-èå, àðå ÷åøàéí:

"ëé úáà àì äàøõ àùø ä' àìäéê ðúï ìê åéøùúä åéùáúä áä åàîøú àùéîä òìé îìê ëëì äâåéí àùø ñáéáúé. ùåí úùéí òìéê îìê".

î÷ãîú ãðà ðùàìú äùàìä: òì ùåí îä, àôåà, æåòí äðáéà òì á÷ùú äòí ìäîìéê òìéäí îìê? éúø òì ëï, äúåøä ùáòì-ôä îåñéôä òì ãáøé äëúåá áñôø ãáøéí.

"úðéà øáé éåñé àåîø: ùìåù îöååú ðöèåå éùøàì áëðéñúí ìàøõ - ìäòîéã ìäí îìê, ìäìçí áòîì÷ åìáðåú ìäí áéú äáçéøä" (ñðäãøéï ë, ò"á).

áò÷áåú ãáøéí àìä ôñ÷ âí äøîá"í, ëé äîìëú îìê - îöååä äéà (äìëåú îìëéí à, à), ëéöã ééúëï àôåà, ùðáéà îúðâã áæòí ì÷éåí îöååä?

øáéí òåðéí òì ùàìä æå, áò÷áåú ãáøé øáé àìéòæø áñðäãøéï ùí, äàåîø:

"æ÷ðéí ùáãåø - ëäåâï ùàìå. ùðàîø (ùî"à ç, å): 'úðä ìðå îìê ìùôèðå', àáì òîé äàøõ ùáäí ÷ì÷ìå. ùðàîø (ùí, ôñ' ë): 'åäééðå âí àðçðå ëëì äâåéí'".

ìôé ôéøåù æä, ñéáú ääúðâãåú äéà - "åäééðå âí àðçðå ëëì äâåééí". åàåìí, ÷ì ìäéååëç ëé àéï ãáøé øáé àìéòæø àìà îãøù àâãä ùìà ðåòã ìôøù àú äòðééï ëôùåèå, ëé àí ìäùîéò ì÷ç îåñø åìäñîéëå òì äî÷øà. åùìåù øàéåú ìãáø:
à. äëúåá àåîø áîôåøù (ùí ôñ' ã-ä): "åéú÷áöå ëì æ÷ðé éùøàì... åéàîøå... ùéîä òìéðå îìê ìùôèðå ëëì äâåéí", äååä àåîø: ìà òîé äàøõ ìáãí àåîøéí 'ëëì äâåéí', ëé àí âí äæ÷ðéí.
á. ÷åøàéí àðå ùí ì÷îï (ôñ' å): "åéøò äãáø áòéðé ùîåàì ëàùø àîøå úðä ìðå îìê ìùôèðå". åàéï ëàï ëì øîæ ì"ëëì äâåéí".
â. "ëëì äâåéí" àéðå çéãåù áôøùä æå. ëê îöàðå áñôø ãáøéí áôøùú äîìê (éæ, éã-èå): "åàîøú àùéîä òìé îìê ëëì äâåéí àùø ñáéáúé, ùåí úùéí òìéê îìê". ìôé ôùåèå ùì òðééï, àéï, àôåà, ëì ôñåì ááéèåé æä, åàãøáà, äçæøä òì áéèåé æä áôøùú äîìåëä áñôø ùîåàì, äéà ìôé ôùåèå ùì òðééï, øîæ ìäñúîëåúí ùì îá÷ùé äîìåëä òì ðåñç äëúåá áñôø ãáøéí.

ðøàä àôåà, ëé àéï ãáøé øáé àìéòæø, ëàîåø, àìà äèôú îåñø åçëîä, åììîãê ëé âí äãáø äðëåï áéåúø - àéðå èåá åéùø, àìà àí äåà áéãé äæ÷ðéí åäçëîéí, åàéìå ëùäåà ðåôì áéãé òîé äàøõ, äøé äåà îùúáù. ëãøëí ùì çëîéí ãøùðéí, îùìá øáé àìéòæø àñîëúàåú î÷øàéåú îôøùúðå. àê àéï ëååðúå ìôøù àú äôñå÷éí ëôùåèí.

âí áîç÷ø äîåãøðé ðàîøå ãáøéí øáéí øçå÷éí îï äôùè åàó îîåñø åîçåëîä. ãøééáø äöéò ìôúåø àú äáòéä áèåòðå ëé ôøùú äîìê áãáøéí ìà äéúä éãåòä ìùîåàì äðáéà.

åàåìí, âí áàñëåìä ùìå äéå çå÷øéí ùäöáéòå òì äòåáãä, ëé áùúé äôøùéåú çåæø äáéèåé: "ëëì äâåéí" - ääéâéåï àåîø àôåà, ëé îá÷ùé äîìåëä áéîé ùîåàì îöèèéí àú ôøùú äîìåëä áñôø ãáøéí, åîñúîëéí òìéä. éúø òì ëï, çæåï äîìåëä áéùøàì àéðå îéåçã ìñôø ãáøéí (ùçëîé äáé÷åøú äñôøåúéú îòøòøéí òì ÷ãîåúå). îöàðå ëáø áñôø áøàùéú (éæ, å) áùåøä ìàáøäí: "åäôøúé àúê áîàã îàã, åðúúéê ìâåéí åîìëéí îîê éöàå", åì÷îï ùí (èå-èæ): "ùøé àùúê ìà ú÷øà àú ùîä ùøé ëé ùøä ùîä. åáøëúé àåúä åâí ðúúé îîðä ìê áï åáøëúéä åäéúä ìâåéí, îìëé òîéí îîðä éäéå". áùåøä æå çåæøú âí áéîé éò÷á (áøàùéú ìä, éà): "âåé å÷äì âåéí éäéä îîê åîìëéí îçìöéê éöàå".

ðîöàðå ìîãéí, ëé äîìåëä áéùøàì äéðä çæåï ÷ãåîéí åîùà ðôù î÷ãîú ãðà, åìôé äâãøú çëîéí - îöååú òùä. çåæøú àôåà, ä÷åùéä ìî÷åîä: îä ôùø äúåëçä åääúðâãåú äðæòîú ùì ùîåàì äðáéà ìäâùîú äçæåï, ì÷éåí îöååä?
ôúøåðä ùì áòéä æå àéðå ôùåè, åäîá÷ù ìäâéò àì äàîú òìéå ìäìê áæäéøåú, áùáéì öø. îöã àçã, àéï ìåîø, ëôé ùîðñéí ëîä ôøùðéí áéîéðå, ëé âéùúå ùì ùîåàì äéà âéùä àéùéú ùì îðäéâ ùðòìá, ëé äîçìå÷ú áòðééï äîìåëä ðåãòä ãåøåú ìôðé ùîåàì, ëëúåá áñôø ùåôèéí (ç, ëá-ëâ):

"åéàîøå àéù éùøàì àì âãòåï îùì áðå âí àúä âí áðê âí áï-áðê ëé äåùòúðå îéã îãéï. åéàîø àìéäí âãòåï: ìà àîùì àðé áëí åìà éîùì áðé áëí. ä' éîùì áëí" (åäùååä ãáøéí àìä ìùî"à éá, éá).

æä îöã àçã, åîàéãê, éù ìæëåø äéèá àú äãáø, ùðòìí âí äåà îòéðé ôøùðéí øáéí (ëâåï áåáø ääåôê àú ùîåàì ìàðèé-îåðøëéñè), ëé äúðâãåúå ùì ùîåàì äðáéà ìîìåëä, àéðä éëåìä ìäéåú ò÷øåðéú ëé àí ðñéáúéú, ùëï:
à. äúåøä îëùéøä àú äîìåëä åìãòú çæ"ì àó îöååä òìéä.
á. áñåôå ùì ãáø, îîìéê ùîåàì òöîå àú äîìê, åìà îöàðå áùåí î÷åí ëé ðáéà îúôùø òí ãáø ùäåà ôñåì áòéðéå.

àîåø îòúä ëé äúðâãåúå äéà ëàîåø, ðñéáúéú. äùàìä äéà îòúä - îä äï ðñéáåú äúðâãåúå?

ááåàðå ìòîåã òì ãáø æä, òìéðå ìæëåø ëé ôøùú äîìê áñôø ãáøéí ôåúçú áîéìéí: "ëé úáà àì äàøõ àùø ä' àìäéê ðúï ìê åéøùúä åéùáúä áä, åàîøú àùéîä òìé îìê".

ðøàä àôåà, ëé äëúåá ãåçä ÷éåí îöååä æå ìàçø éøåùä åéùéáä. âí ìâáé äîöååä äùðééä, îàåúï ùìåù ùðæëøå áúìîåã, áðééï áéú äáçéøä, îåöàéí àðå (ùî"á æ, ä, éá-éâ):

"ìê åàîøú àì òáãé àì ãåã... äàúä úáðä ìé áéú ìùáúé... åä÷éîúé àú æøòê àçøéê... äåà éáðä áéú ìùîé". äøé ùàéï àìå îöååú ùéù ì÷ééîï áëì òú, ëé àí áùéèä äðëåðä.

åàëï, ëê ùðéðå áñôøé ìãáøéí éæ, éã-èå:

"àîø øáé éäåãä, åäìåà îöååä äéà îï äúåøä ìùàåì ìäí îìê ùðàîø 'ùåí úùéí òìéê îìê'. åìîä ðòðùå áéîé ùîåàì? îôðé ùä÷ãéîå òì-éãí". åëï ëúá âí äôéìåñåó éãéãéä (ôéìåï äàìëñðãøåðé): "áé÷ùå ìäí îìê ÷åãí äæîï".

áøí, îñ÷ðä æå îòîéãä àåúðå áôðé ùàìä çãùä: îä ôéøåù "÷åãí äæîï" åîäå äæîï äðëåï?

ëàîåø, øàùéúä ùì äîçìå÷ú áòðééï äîìåëä äéà áú÷åôú äùåôèéí. âãòåï äåà ëàîåø äîùîéò àú ãáø ääúðâãåú áôéøåù, åéåúí áðå (ùåôèéí è), îîùéì àú äîìê (àáéîìê) ìàèã, äð÷ìä áöîçéí, ùôéøåú àéðå òåùä, àê äåà ãå÷ø åîçåìì ãìé÷åú äøåú ñëðä.

äîöéàåú ä÷ùä ùì ú÷åôú äùåôèéí äéà, àôåà, ÷ø÷ò âéãåìä ùì áòééú äîìåëä åäîçìå÷ú äðèåùä ñáéáåúéä. ëéãåò, äéúä ú÷åôú äùåôèéí òéãï "äîëä äçåæøú" ùì ëéáåù ëðòï. ùáèé éùøàì äéå ðúåðéí ììçõ åìäú÷ôåú îúîéãåú ùì ùåñé äîãáø (îãéï, òîì÷ åáðé ÷ãí) îöã àçã, åùàøéú äëðòðé îöã ùðé åìáñåó - öáàåú äôìùúéí äëåáùéí, äîùòáãéí. áàåúä ú÷åôä ùì äéàá÷åú îøä åòîéãä òì äðôù, åòì çæåï äéøåùä åäéùéáä áàøõ äàáåú, òìúä áòééú äîìåëä òì äôø÷ åäôëä ìñìò îçìå÷ú ìãåøåú.
ìæ÷ðé éùøàì, ìøàùé äùáèéí åìðáåðé ãáø áòí, ðäéøä äééúä äîöéàåú äîãéðéú ä÷ùä òì ðñéáåúéä åâåøîéä åàì îòáø ìä ìà äáéèå. ðáéàé äú÷åôä (òééï ùåôèéí á, à-ã; ã, ã; å, ç; é, éà-éâ), äåøå ëé éùøàì ðîñøå áéãé ùåñé äîãáø òì àùø òæáå àú ä' (ùí, á, éá-éã), åëé ëãé ìäéååùò òìéäí ìùåá àì ä', åàéìå äæ÷ðéí å"ðáåðé äãáø" ñáøå ëé òáåãú ä' á÷øáðåú åòáåãú àìéìéí ááîåú, ìçåã, åôìéùú áðé ÷ãí ìçåã.

äáöåøú áîãáø åçåìùú ééùåáé äñôø äéùøàìéí, äï ùäáéàå àú îçðåú áðé ÷ãí ìàøõ. òåáãä æå ìà ðòìîä ëîåáï âí îäðáéà, àê äåà áé÷ù ìäùéá àì ìá îé îáéà âùí åáöåøú, îé îâáéø àú éùøàì àå îçìéùå. äðáéà äúøéò òì çéé öååúà òí äëðòðéí, ðéùåàé úòøåáú åòáåãú àìåäé ðëø, åãøù ñîåëéí áéï äììå ìáéï äìçõ ùðìçöéí éùøàì ò"é àåéáéäí (â, ã-ä). áà "áï çéì" åòðä ìòåîúå, ùäëðòðéí îúâøéí áéùøàì ëé äí ùåàôéí ìäçæéø ìòöîí àú äàøõ ùðëáùä îéãéäí. òðééðé ôåìçï ìçåã åòðééðé îãéðéåú ìçåã. åëé áâìì òáåãú äáòìéí - òùúåøú, àìåäé öéãåï åàìåäé îåàá åòîåï (é, å-æ), áàå äôìùúéí? äï éãåò ìëì ëé äôìùúéí ôìùå ìàøõ îùåí ùðäãôå îàøöåú îåùáí åäí úøéí àçøé àøõ îëåøä çãùä; àê îé äáéà àì âåéé äéí àú àåéáéäí, ùàìå äðáéàéí? åîé äåìéê àú âåéé äéí îàøöí äùãåãä ãåå÷à îæøçä åìà îòøáä?

æäå ôùø äçæøä äøáä ùì ðáéàé ú÷åôú äùåôèéí òì äëìì: ëé ò÷á çèàåúéäí ðîñøå éùøàì ìéãé àåéá, åàí éùåáå - éååùòå. åàéìå îðäéâé äòí áé÷ùå ìôúåø àú áòéåú áèçåðí åùìåîí òô"é ãøëí. äí ìà ðúðå ãòúí ìéã äîëååðú àú äîàåøòåú, ìøöåï òìéåï äîðçéì âåééí, îôøéã áðé àãí åîöéá âáåìåú òîéí ñáéáåú òí ÷øåáå éùøàì. äí äúáåððå áòîéí äùëðéí äîàåøâðéí áîñâøú ÷áåòä åîçééáú ùì îîìëåú, ùéù áéãí ìäçæé÷ öáà ÷áò îàåîï åçîåù ëäìëä, ìà ëéùøàì äùåëï ìùáèéå åðúåï ìäú÷ôåú àåéá åðéöì îäí îéãé ôòí àçøé ñáì øá. éùøàì ðàìöéí ìäéìçí, àéëøéí îåì çééìéí îàåîðéí, áëì äáà ìéã (â, ìà; ùî"à éâ, éè-ëâ), îåì çéîåù ñãéø åîùåëìì. ëê ðéöì äòí îéãé ôòí áãøê ðñ. äèåáéí îúðãáéí; àçøéí îùúîèéí.
- òæéáú ä', ðéùåàé úòøåáú, òáåãú àìéìéí, òðå äðáéàéí.
- îùèø øåôó ùì àéù äéùø áòéðéå éòùä, ôéøåã áéï äùáèéí, çåñø öáà ÷áò - òðå æ÷ðé éùøàì. äðáéàéí ìà çì÷å òì äù÷ôä æå, àê äåøå ùàéï æå àìà úåöàä åäùú÷ôåú îãéðéú ùì äù÷ôúí ùìäí, åäéà òé÷ø.
- ùéáä àì ä' åäìéëä áãøëéå, ùîéøú îöååúéå, òðå äðáéàéí. åàéìå æ÷ðé äòí "àéù éùøàì", èòðå ùéù ìäîìéê îìê òì éùøàì. ùìèåï ÷áò éöéá àùø éàçã àú äòí åéèéì òìéäí îøåúå. äîìê éáçø ìå àðùé çéì, é÷éí öáà ÷áò çîåù åîàåîï "åäééðå âí àðçðå ëëì äâåéí åùôèðå îìëðå åéöà ìôðéðå åðìçí àú îìçîåúéðå" (ùî"à ç, ë).

ëê ðåöøå áú÷åôú äùåôèéí ùðé îçðåú. îçðä äðáéàéí ùèòï ëé äòé÷ø äåà ìùåá àì ãøê ä' åìùîåø îöååúéå: "äëéðå ìááëí àì ä' åòáãäå ìáãå, åéöì àúëí îéã ôìùúéí" (ùî"à æ, â), ÷øà ùîåàì äðáéà, åàéìå äòí àîø: "ìà, ëé àí îìê éäéä òìéðå" (ùí, ç, éè).

äðáéàéí ìà äúðâãå ò÷øåðéú ìùéôåø äîùèø äîãéðé-öáàé, ùëï äîàîéï ëé "àí ä' ìà éáðä áéú - ùåà òîìå áåðéå áå" (úäéìéí ÷ëæ, à), àéðå ñáåø ùàôùø ìä÷éí áéú ììà òîì áåðéí, åäîëøéæ "ëé àí ä' ìà éùîø òéø - ùåà ù÷ã ùåîø" (ùí), àéï ëååðúå ìåîø ùàôùø ìëåðï áéèçåï ììà ù÷éãú ùåîøéí, àìà ùäììå ìà ãé áäí.
ùîåàì äðáéà ðàìõ ìùîåò á÷åì äòí åìäîìéê îìê (ùî"à ç, ëá). ìîøàéú òéï ðéöçå îúðâãé äðáéàéí, àåìí áðàåí äôøéãä ùì ùîåàì áôø÷ éá, îúâìä ëì äîùîòåú äàîéúéú ùì äîçìå÷ú ùúññä îàæ øàùéú ú÷åôú äùåôèéí. äðáéà ðôøã îòì äòí úåê àæäøä îåãâùú ëé îáçéðú äàîú äðáåàéú ëìåí ìà ðùúðä: "àê éøàå àú ä' åòáãúí àúå áàîú áëì ìááëí... åàí äøò úøòå âí àúí âí îìëëí úñôå" (éá, ëã-ëä).

ëìåîø, òåîã àðé òì ãòúé ëé àéï äöìä åéùåòä áùéðåé äîùèø âøéãà. äôåøòðåú ùôâòä áëí ëàùø òùéúí àú äøò áòéðé ä' ìôðéí, úîöà àúëí âí òúä, åäîìê ìà éåëì ìäöéì àúëí åàôéìå ìà àú òöîå, àìà àí éìê áãøê ä'. àîåø îòúä: âí áòúéã áîìëåú éùøàì, äãøê ìéùåòä äéà ùéáä àì ä', ëîå ùàîøðå òã òúä.

æå âí òé÷ø äîùîòåú ùì îòðä âãòåï äùåôè äðáåàé ùòðä áùòúå: "ìà àîùì àðé áëí åìà éîùì áðé áëí ä' éîùì áëí" (ùåôèéí ç, ëâ). ëìåîø, àúí ùîéí îáèçëí áé áàåîøëí: "ëé äåùòúðå îéã îãéï (ùí, ôñ' ëá), åìëï îùìéí àúí òöîëí, ëé ãé ìëí ìäîìéê àåúé åàú áðé, ëãé ìùáú áèç åàåìí äàîú äéà: "ëé ìä' äéùåòä". åìà ùéðåé äîùèø òé÷ø ëé àí ùéðåé äãøê åúé÷åï àåøçåú äçééí. ìà ùéðåé îòîãé ùìé åùéðåé äéçñ àìé éåùéò, ëé àí ùéðåé äéçñ àì äîåùéò äàîéúé, àì îìê éùøàì äàîéúé.

âí áãáøé âãòåï åâí áãáøé ùîåàì àéï îùåí äáòú ãòä òì òöí äòðééï ùì öåøú äîùèø, ëé àí òì òøëå, îùîòåúå åúåòìúå ùì îùèø àðåùé áëìì. ìà ìîìåëä äúðâãå âãòåï åùîåàì, ëé àí ìú÷ååú äîåâæîåú ùúìå áä éùøàì; ìäôéëú äîìåëä ìòåâï äöìä, ìçæåú äëì, ìöåø îùâá àìåäé, ëîðäâ ëì äâåééí. îùì éåúí (ùåôèéí è) ìåòâ ìùåçøé îìåëä îñåðååøéí, äîåëðéí ìñâåã àôéìå ìàèã åáìáã ùîìê éé÷øà. ùéðåé àåøçåú äçééí åúé÷åï îéãåú äòí, ÷åãí ìùéôåø äîùèø. îäå àôåà, ôéøåù ãáøé øáé éäåãä "îôðé ùä÷ãéîå"? äëúåá îìîã (ùî"à æ, á-â):

"åéäé îéåí ùáú äàøåï á÷øéú éòøéí... åéäéå òùøéí ùðä åéðäå ëì áéú éùøàì àçøé ä'. åéàîø ùîåàì àì ëì áéú éùøàì ìàîø: àí áëì ìááëí àúí ùáéí àì ä'... åäëéðå ìááëí àì ä' åòáãäå ìáãå åéöì àúëí îéã ôìùúéí".

àéìå ðúúí ìé ìäîùéê áôòåìúé, ñåáø äðáéà, òã àùø àöìéç ìú÷ï àú ãøëé äòí åìùôø àú ãîåúå òã úåí, ëé àæ äéä úé÷åï äîùèø åùéôåø äîöá äîãéðé åäöáàé áî÷åîå åáæîðå, åòëùéå ùä÷ãîúí - òìé ìäúøåú áëí: "àê éøàå àú ä', åòáãúí àåúå áàîú áëì ìááëí... åàí äøò úøòå âí àúí âí îìëëí úñôå", æëåø úæëøå ëé àéï úåòìú áùéðåé äîùèø àìà àí úé÷ï äòí àú îòùéå åùéôø àú îéãåúéå.

"îôðé ùä÷ãéîå" - ãåîä ùáäâãøä ÷öøä æå øîåæ äîñø ùì äôøùä ìãåøåú. éù ëàï àæäøä ìáàé òåìí áëì äãåøåú åáëì äî÷åîåú, ùìà ééúôñå ìàùìéä, ëé ùéðåé îùèø äåà äúøåôä ìîçìåú òí åîãéðä.

äòé÷ø, îìîã äðáéà äåà úé÷åï äîéãåú åçæøä ìîåèá, åäåà ÷åãí. çìéìä ìäçìéó òé÷ø áèôì åîàåçø áîå÷ãí, ñåã äéùåòä åääöìä äåà äñãø äðëåï: ùéðåé àåøçåú äçééí ÷åãí ìùéðåé äîùèø, úé÷åï äîéãåú ÷åãí ìäçìôú îîùì åçùåá îîðå, äåà äòé÷ø.
ùðé çéãåùéí ðúçãùå áîäìê ôøùú ééñåã äîìåëä. àçã ìùîåàì - ùäîàá÷ ìà úí, äðáåàä ìà äåáñä, òì äðáéàéí ìäîùéê ôòåìúí âí áéîé äîìåëä. åàçã ìòí - ùìà ëäù÷ôúí ùäîìåëä, ëáéëåì, úåùéòí åúçìöí îëì öøåúéäí. âí áòúéã áîñâøú äîìåëä éäà äëì úìåé áàåøçåúéäí åáîòùéäí, ëëúåá: "åéùáúí áàøõ... åäééúí ìé ìòí åàðëé àäéä ìëí ìàìäéí" (éçæ÷àì ìå, ëç).
àðé øåöä ìöééï ùëáåã øàù äîîùìä îø îðçí áâéï îöéâ ùàìåú ÷ùåú áéåúø. ëéöã ééúëï ùðáéà îúðâã ìîä ùëúåá áúåøä: "ùåí úùéí òìéê îìê"? æå äéà àçú äáòéåú äçîåøåú ùîòñé÷åú àú äîç÷ø åàú äôøùðåú îéîé ÷ãí. âí äùàìä ìîä äåãç ùàåì áâìì îìçîú òîì÷, äòåìä áôø÷ èå, âí áä îúìáèéí äçì îçëîé äúìîåã åòã àçøåðé äôøùðéí. åàçøåï àçøåï, äèøâãéä ùì ùàåì îäãäãú áëì äôøùðåú. åàéï äãáø ôùåè. òì ëì ôðéí àìä äï ùìåù ùàìåú ëáãåú îù÷ì. çùåáä ìòðéåú ãòúé ääãâùä ùáðé àãí äí ëåìí áùø åãí, àôéìå äâãåìéí ùáäí. æàú äéà úéæä çùåáä ìòöîä, úéæä éñåãéú. àîú, âí ðáéà äåà áùø åãí, åàáåúéðå - àáøäí éöç÷ åéò÷á, ãåã åùìîä åëå' åëå', ëåìí äéå áùø åãí. æä òðééï áñéñé áîçùáä äéäåãéú. ðàîø á÷äìú (æ, ë): "ëé àãí àéï öãé÷ áàøõ àùø éòùä èåá åìà éçèà". àéï æä ñúí ôñå÷, æäå àçã îòîåãé äúååê ùì äîåðåúéàéæí äéäåãé. åîé ùòåñ÷ áúåìãåú äàîåðåú éáéï òì ð÷ìä, ùàí ðôì ôâí áúôéñä äîåðåúéàéñèéú ùì äðöøåú, äøé æå àåúä âìéùä çîåøä îï äîåðåúéàéæí äöøåó, ëúåöàä ùì ùëçú äôñå÷ äæä. äí ðàçæå áéäåãé àçã îï äâìéì åàîøå ùäåà ìà ñúí éìåã-àéùä, åàéï áå ôâí åàéï áå øáá åëå' åëå', åòã îäøä äåòìä àåúå éäåãé ìëñà äëáåã åðòùä ìçì÷ ùì äàìåäåú.

äîåðåúéàéæí äéùøàìé îôøéã äôøãä çãä áéï äéåöø ìáéï éöåøéå. äðåöøéí äøàùåðéí, äîëåðéí îéðéí, äéå îåðéí àú éùøàì: îä éù ááøéú äéùðä ùìëí? - àáøäí ùé÷ø ("àçåúé äéà"); éöç÷ øöä ìáøê àú äáï äìà ðëåï; éò÷á áà áîøîä åì÷ç àú áøëúå ùì àçéå; áðé éò÷á îëøå àú àçéäí. îé äí ëì "äéçñðéí" ùìëí? - ãåã çèà ááú-ùáò; ùìîä, ðùéå åôéìâùéå òùå áîåú. áøí, äîåðåúéàéæí äòáøé àåîø (úäìéí ÷îä, éæ): "öãé÷ ä' áëì ãøëéå åçñéã áëì îòùéå" (àôéìå àí àéï àðå îáéðéí àåúí), àáì ø÷ äåà ìáãå. áðé àãí äí ëåìí áùø åãí, "àéï öãé÷ áàøõ àùø éòùä èåá åìà éçèà". òì äáñéñ äæä áàîú òåîã äîåðåúéàéæí äòáøé. îùåí ëê îñôø äëúåá òì àéùéí âãåìéí ùçèàå åòì àáåú äòåìí ùðëùìå.
äòé÷øåï äæä äåà áååãàé àîú áéäãåú. ðëåï, ùâí ðáéàéí ëìåìéí áæä. àí ìîùì, éøîéäå àåîø: "àåé ìé àîé ëé éìéãúðé, àéù øéá åàéù îãåï ìëì äàøõ" (èå, é), æåäé æò÷ú æòí ùì àãí, áùø åãí ùäúô÷éã äðáåàé îîøø àú çééå. àí äåà àåîø: "öãé÷ àúä ä' ëé àøéá àìéê àê îùôèéí àãáø àåúê îãåò ãøê øùòéí öìçä?" (éá, à), æåäé æò÷ä ùì áï àãí ùéù ìå èòðä.
àáì - åëàï àðå îâéòéí ì"àáì" - åàðå îåöàéí ìàåúå "àáì" ãåâîà îòðééðú áôø÷ ëç áéøîéäå, ëùðéáà çððéä áï-òæåø àùø îâáòåï ááéú ä' ìòéðé äëäðéí åëì äòí ìàîø:

"ëä àîø ä' öáàåú àìåäé éùøàì ìàîø ùáøúé àú òì îìê ááì. áòåã ùðúéí éîéí àðé îùéá àì äî÷åí äæä àú ëì ëìé áéú ä' àùø ì÷ç ðáåëãðàöø îìê ááì îï äî÷åí äæä åéáéàí ááì... åé÷ç àú äîåèä îòì öåàø éøîéäå åéùáøäå. åéàîø çððéä ìòéðé ëì äòí ìàîø ëä àîø ä' ëëä àùáø àú òì ðáåëãðàöø îìê ááì áòåã ùðúééí éîéí îòì öåàø ëì äâåéí" (ëç, à-â, é),

äúâåáä äøàùåðä ùì éøîéäå äéúä:

"àîï, ëï éòùä ä', é÷í ä' àú ãáøéê àùø ðáàú ìäùéá ëìé áéú ä' åëì äâåìä îááì àì äî÷åí äæä" (ëç, å);
åìáñåó "åéìê éøîéä äðáéà ìãøëå" (ùí, éà).

äééúä æàú úâåáúå ùì éøîéäå äàéù, ëàùø ìà ùøúä òìéå øåç ðáåàä "áçãù äçîéùé". àæ òðä àîï àçøé "äáùåøä äèåáä" ùì çððéä åàó òì ôé ùñúøä àú ëì ðáåàåúéå. éøîéäå äàéù ùù ìùîåò "ðáåàú äéùò" îúåê äú÷åä ëé áèìä âæéøú äçåøáï. äìååàé åéùåáå äâåìéí åëìé áéú ä', ëãáøé çððéä. åàåìí, ëàùø äéä àçø ëê ãáø ä' àì éøîéäå ðùúðå ôðé äãáøéí.

"åéàîø éøîéä äðáéà àì çððéä äðáéà: ùîò ðà çððéä, ìà ùìçê ä' åàúä äáèçú àú äòí äæä òì ù÷ø. ìëï ëä àîø ä' äððé îùìçê îòì ôðé äàãîä. äùðä àúä îú ëé ñøä ãáøú àì ä'. åéîú çððéä äðáéà áùðä ääéà áçãù äùáéòé" (ëç, èå-éæ).

äåà ðéáà ðáåàú ù÷ø áàá, åáúùøé îú. àëï âí ðáéà äåà áùø åãí, àáì òã àéæä âáåì? - òã äâáåì ùáå äåà îúçéì ìãáø áùí ä'. ëì æîï ùäåà îãáø áùí òöîå äøéäå ëåàá, îøâéù åîééçì ëëì àãí. åàðçðå îåöàéí ãåâîà îòðééðú ìëê áôø÷ ìæ:

"åéùìç äîìê öã÷éäå åé÷çäå åéùàìäå äîìê ááéúå áñúø åéàîø: äéù ãáø îàú ä' åéàîø éøîéäå: éù. åéàîø: áéã îìê ááì úðúï" (éæ).

æå äðáåàä. åäðä áàåúå îòîã äåà àåîø:

"úôì ðà úçðúé ìôðéê åàì úùáðé áéú éäåðúï äñÊôø åìà àîåú ùí" (ë).

éù ëàï ùðé ãáøéí ùåðéí áúëìéú: "áéã îìê ááì úðúï", úùåáä òæä åú÷éôä, åáàåúå îòîã ìùåï úçðåðéí: "úôì ðà úçðúé ìôðéê åàì úùáðé áéú éäåðúï äñôø" åëå' åëå'. îä ôùø ääáãì? áøåø - äãáø äùðé àéðå àìà á÷ùä ùì àæøç äôåðä ìîìê åàéìå äãáø äøàùåï äåà ãáø ä'. áãáø ä' àéï äàéù-äðáéà ùåìè. ìëï, ëùàðçðå àåîøéí ùäðáéà äåà áùø åãí àæ äåà ëåàá, äåà æåò÷, éù ìå èòðåú - òã äâáåì.

ëàùø ùîåàì àåîø ùä' àîø ìå "ìà àúê îàñå ëé àúé îàñå", äøé àú æàú àéï ðáéà éëåì ìåîø îúåê äøâùä àéùéú ùìå. ðáéà àîú, ùîãáø áùí ä', àéððå éëåì òåã ìäáéò àú øâùåú òöîå.

àìéùò äðáéà ðéáà ìçæàì åáëä (îì"á ç, éà-éá). çæàì ùåàì àåúå: "îãåò àãðé áëä", åäåà òåðä: "ëé éãòúé àú àùø úòùä ìáðé éùøàì øòä". àðé îåëøç ìäéðáà ëàùø ðöèååéúé, àáì àðé àãí îéùøàì åöø ìé òì àùø é÷øä.
ëáåã øàù äîîùìä äöéò ôéøåù ùäåà ìëàåøä îòðééï åî÷åøé: ùîåàì ðòìá ìùîò: "úðä ìðå îìê ìùôèðå", ëìåîø äúô÷éã ùìå ééîñø ìàçø. àáì ôéøåù æä ÷ùä îëîä ñéáåú:
à. ÷ùä ìúìåú àú äúðâãåúå áäøâùú òìáåï àéùé, ëé äåà îãáø áùí ä'.
á. äååéëåç òì äîìåëä ìà ðåìã òí ùîåàì. ëùàåîøéí ìâãòåï "îùì áðå âí àúä âí áðê âí áï-áðê ëé äåùòúðå îéã îãéï", äåà àåîø: "ìà àîùì àðé áëí åìà éîùì áðé áëí. ä' éîùì áëí" (ùåôèéí ç, ëá-ëâ). âí áðå éåúí îúðâã ìîìåëä, ëòãåú äîùì ëàùø "äìåê äìëå äòöéí ìîùåç òìéäí îìê" åëå' (ùåôèéí è, æ-ë). øåá äîç÷ø äôøùðé èåòï ùàìä ìà ãáøéí ñôåøãééí, àìà ùéù ëàï ÷å ò÷áé äðîùê ìàåøê ëì äú÷åôä. áéú îãøùí ùì äðáéàéí îúðâã ìîìåëä ëì àåúí äãåøåú.
â. àðçðå öøéëéí âí ììáï åìäáäéø îä ôéøåù "ìùôèðå". îä äîùîòåú äîãåé÷ú ùì "ùåôèéí", îäå ñôø ùåôèéí, ìîä ð÷øàå äàðùéí äàìä ùåôèéí? äùåøä äîâååðú åäîðåîøú äæàú: éôúç øàù äâãåã åùîùåï äôøèéæï äéçéã, ãáåøä äðáéàä, âãòåï áï äàéëøéí ùðòùä ìîöáéà - ääéå ëì àìä áàîú îùôèðéí äéåùáéí òì ëñ äîùôè?

ðøàä ìé ëé äöã÷ òí ääéñèåøéåðéí åäáìùðéí äèåòðéí ùùåôè áñôø ùåôèéí áú÷åôú äùåôèéí, àéï ôéøåùå Judge àìà - îðäéâ. áî÷åøåú äìèéðééí ð÷øàéí äùìéèéí-äîðäéâéí ùì ÷øúâå Sufetes. ëéãåò, ãáøå àðùé ÷øúâå áðéá ëðòðé, åäí ÷øàå ìîðäéâéí-äùìéèéí ùìäí ùåôèéí, åáìèéðéú äòúé÷å Sufetes. äååä àåîø, ùåôè àéï ôéøåùå ãééï äéåùá òì ëñ îùôè, ëé àí îðäéâ, åáòé÷ø îðäéâ ìåçí. æå äîùîòåú ä÷ãåîä ùì "ùåôè" áéùøàì áú÷åôä ù÷ãîä ìîìåëä åäøàéä: "åùôèðå îìëðå åðìçí àú îìçîåúéðå" (ùî"à ç, ë).

äøé àéðä ãåîä ãáåøä äðáéàä ìùîùåï. ùåðä éôúç îâãòåï. äöã äùåä - ùéöàå ìòæøú äòí áòú öøä. îä îëðä îùåúó àôùø ìîöåà ìàðùéí ëì ëê ùåðéí? äî÷øà îöà àú äùí "ùåôè", ùàôùø ìëìåì áå ëì äñåâéí ùì äîðäéâéí. ëùäëúåá àåîø: "åùôèðå îìëðå åðìçí àú îìçîåúéðå" àéï àìä ùðé ãáøéí ùåðéí. æäå úô÷éã ùì îðäéâ-ìåçí.

ëììå ùì ãáø, öã÷ ëáåã øàù äîîùìä ëé ìôðéðå àçú äáòéåú äçîåøåú áñôø ùîåàì. åìà ø÷ îôðé ùëúåá áñôø ãáøéí "ùåí úùéí òìéê îìê", ùäéà ìãáøé äúìîåã (ñðäãøéï ë, ò"á) îöååú òùä åëï ôñ÷ äøîá"í. äáòéä çîåøä ùáòúééí îôðé ùäôøùï òåîã ôä áîùòåì äöø. îöã àçã, àéððå éëåì ìåîø ùæäå òðééï àéùé ùì ùîåàì, ùëï æä åéëåç ùîùúøò òì ôðé îàåú áùðéí. îöã ùðé, àéððå éëåì ìåîø ùäðáéàéí ñåáøéí ùéù áîìåëä ôñåì îòé÷øå îôðé ùëúåá áúåøä "ùåí úùéí òìéê îìê", àáì ìà ø÷ áñôø ãáøéí. âí áñôø áøàùéú (éæ, å; ìä, éà) ðàîø: "îìëéí îîê éöàå", "îìëéí îçìöéê éöàå". äøé ùæä îùà ðôù ÷ãîåï. àéï æä òðééï àéùé ùì ùîåàì åàéï ôñåì ò÷øåðé áîìåëä, ùäøé ùîåàì òöîå îîìéê àú äîìê, åîòåìí ìà îöàðå ùðáéà äúôùø òí ãáø ùäåà ôñåì îòé÷øå. ìëï áàúé ìéãé äîñ÷ðä ùääúðâãåú ùì ùîåàì ìîìåëä àéðä éëåìä ìäéåú ò÷øåðéú àìà ðñéáúéú.
îäé ñéáú äîçìå÷ú áéï äòí ìáéï äðáéàéí? äðáéàéí èòðå: ùéðåé äîùèø ìà éåùéòðå. àðçðå ðéúðéí áéãé äâåééí îôðé ùàåøçåú äòí îòååúéí: ôéìâù áâáòä, ôñì îéëä, òáåãú àìéìéí, æéîä, ùðàú çéðí åîìçîåú àçéí. àúí îåñéôéí ìòùåú àú äøò áòéðé ä', åìëï àúí ðîëøéí áéãé àåéá.

äòí ùãøùå ùéðåé îùèø àîøå: àðçðå ðåôìéí áéãé àåéá îôðé ùäîùèø ùìðå âøåò. äåà ìà øöåó, àéï öáà ÷áò åëå'. æàú äéúä äîçìå÷ú.

ìà ìîìåëä äúðâã ùîåàì ëé àí ìàùìéä ëé ãé áäçìôú ùåôè áîìê. åäðä, ëùäåà îîìéê àú äîìê, áñåôå ùì ãáø ðúçãù çéãåù îòðééï ìùðé äöããéí. âí ìùîåàì åâí ìòí. îäå äãáø ùðúçãù ìòí? äåà îñééí àú ðàåîå åàåîø: "àí äøò úøòå âí àúí âí îìëëí úéñôå" (ùî"à éá, ëä). àúí çåùáéí ùöøéê ø÷ ìäîìéê îìê åîééã úéôúøðä ëì äáòéåú. àåîø ùîåàì: ìà ðëåï, àúí îùìéí àú òöîëí, æä ìà òðééï ùì ùéðåé îùèø, ëé àí ùì ùéðåé ãøê. àí úåñéôå ìäøò, ùéðåé äîùèø ìà éåòéì ëìåí.

æä äçéãåù ùùîåàì æåø÷ áôðé äòí.

îä ðúçãù ìùîåàì äðáéà áòöîå? ùîåàì ìëàåøä ñáø: àéáãðå àú äîòøëä. àðçðå, äðáéàéí, ðìçîðå åèòðå: òãééï ìà äâéò æîï äîìåëä. îôðé ùòåã äðáéàéí öøéëéí ìôòåì, ìäåøåú åìäùôéò øáåú òì äòí, ìú÷ï àú àåøçåú çééå úçéìä. åäðä òì ëøçé äîìëúé òìéäí îìê ÷åãí äæîï. àê äåà îöèååä ìåîø: "âí àðåëé çìéìä ìé îçèà ìä' îçãì ìäúôìì áòãëí. åäåøéúé àúëí áãøê äèåáä åäéùøä" (ùî"à éá, ëâ).

äååä àåîø, ìà ðñúééîä äîòøëä. òì äðáéàéí ìäîùéê ôòåìúí-îàá÷í áîñâøú äîùèø äçãù. äàñëåìä ùì äðáéàéí ìà äôñéãä áîòøëä, åîàéãê âéñà, äîìåëä ìà ôúøä àú ëì áòéåú äòí. âí áòúéã éäà äëì úìåé áîòùéäí åáàåøçåúéäí. æä äçéãåù ùðúçãù ìùðé äöããéí ìàçø îòùä.

ëì äùé÷åìéí äàìä îìîãéí îãåò äúðâãå äðáéàéí úçéìä ìîìåëä. ìôé òðéåú ãòúé ðøàä ëé äúùåáä äðëåðä äéà ëãáøé øáé éäåãä áñôøé: "îôðé ùä÷ãéîå òì éãí".

äðáéàéí ðìçîå áòáåãú äàìéìéí åáæéîä, åáîìçîåú äãîéí áéï äùáèéí åáðéùåàé úòøåáú. åäí àîøå, òåã ìà äùìîðå àú äîìàëä. úçéìä "äëéðå ìááëí àì ä'" (ùî"à æ, â) åäáéðå ëé æä äòé÷ø. àæ úåëìå âí ìùðåú àú äîùèø. àê äòí äúò÷ù åãøù îìåëä îéã. ùîåàì äðáéà æòí, àáì ä' àîø ìå: ùîò á÷åìí, úîìéê òìéäí îìê, îôðé ùòöí äîìåëä àéï áä ôñåì, àê èåòéí äí áãîåúí ëé äéà úøåôú ôìà ìëì îëàåáéäí. äæäéøí: ëé "àí äøò úøòå âí àúí âí îìëëí úñôå" (ùî"à éá, ëä) åáùøí ëé äðáéàéí éîùéëå áîôòìí åéåñéôå ìäåøåúí áãøê äèåáä åäéùøä, ëé æä äòé÷ø áëì äîùèøéí.

ëùëáåã øàù äîîùìä àåîø ùðòùå ùìåù òååìåú ìòìééä äøàùåðä åìîçúøåú, àæ äåà éåöà îúåê îä? îúåê îéãò åàéðôåøîöéä ùéù ìå îî÷åøåú àçøéí. ìà îàåúí äî÷åøåú ùîèùèùéí àú äòåáãåú. àáì àðé ùåàì: ëáåã øàù äîîùìä, îðéï éù ìê áëìì àéðôåøîöéä òì ùàåì åòì ùîåàì?

(øàù äîîùìä: îñôø ùîåàì.)

ôøåô' àìéöåø: àí ëï, îñôø ùîåàì àúä áà ìéãé äîñ÷ðä ùùàåì äéä îìê èåá... àí ëï ÷ùä ìåîø ùñôø ùîåàì òåùä òååìä ìùàåì.

(úâåáú øàù äîîùìä): òååì âãåì! àðé ìåîã îñôø ùîåàì ùùàåì äéä îìê âãåì, æå äéúä äîöéàåú. åàîú æå òåìä îãáøé äñôø. àáì äåà ðãåï ìçåáä òì ìà òååì áëôå. øåãôéí àåúå ëì äæîï, ùåá - òì ìà òååì áëôå. âãåì äéä áîòùéå. àúä äøé éåãò ùäúð"ê àåîø àú äàîú.

ôøåô' àìéöåø: ðëåï. àê æàú àåîøú ùìà ñôø ùîåàì òåùä ìå òååìä. åäðä äëúåá àåîø ìîùì, áñåó ôø÷ èå: "åìà éñó ùîåàì ìøàåú àú ùàåì òã éåí îåúå ëé äúàáì ùîåàì àì ùàåì åä' ðçí ëé äîìéê àú ùàåì òì éùøàì" (ìä). "åéàîø ä' àì ùîåàì òã îúé àúä îúàáì àì ùàåì åàðé îàñúéå îîìê òì éùøàì îìà ÷øðê ùîï åìê àùìçê àì éùé áéú äìçîé ëé øàéúé ááðéå ìé îìê" (èæ, à).

ùîåàì äéä îúàáì òì ùàåì. àí ëï, ìà îñúáø ùäúðâã ìîìåëä îúåê îðéòéí àéùééí.

øàù äîîùìä: îùéç ä'!

ôøåô' àìéöåø: àëï îùéç ä'. åäðä àðå îåöàéí áôøùä äîçøéãä ùì ð÷îú äâáòåðéí áöàöàé ùàåì (ùî"á ëà, å): "éðúï ìðå ùáòä àðùéí îáðéå åäå÷òðåí ìä' áâáòú ùàåì", åäñéåí äåà "áâáòú ùàåì áçéø ä'". ùåàìéí äîôøùéí: äâáòåðéí äð÷îðéí äîá÷ùéí àú ðôù áðéå, ëìåí äí ëéðå àú ùàåì áçéø ä'? àìà àîøå çëîéí: äîéìéí áçéø ä' îôé äâáåøä éöàå. åáðåñç ôùèðé: äëúåá àéðå éëåì ìäúàô÷ ìîùîò ä÷ììä åäâéãåó åùàéôú äð÷í ùì äâáòåðéí. åäåà îåñéó "áâáòú ùàåì áçéø ä'". äååä àåîø, àéï ñôø ùîåàì òåéï àú ùàåì. âåøìå ùì ùàåì àéðå ôùåè.

ääúøùîåú ùì øàù äîîùìä, ëîå äúøùîåúí ùì äøáä ôøùðéí åçå÷øéí, ùùàåì äéä îìê âãåì åãîåú èøàâéú îàã, ðåáòú îñôø ùîåàì. äëúåá îìîã æàú. éù àéîøä îàã éôä åòîå÷ä ùì ñèôï öåééâ òì äðåùà äæä. äåà àåîø: àéï àìåäéí ãåøù îëì àãí àåúå ãáø. äãøéùåú ùìå îáðé àãí ùåðåú. îãåã áé÷ù àìåäéí àäáä. îùàåì ãøù öééúðåú. ñôø ùîåàì äåà ñôø âãåì, îñåáê, øá ôðéí - ìà ñôøåú éìãéí. ãîåúå ùì ùàåì ôøåáìîèéú òã îàã, èøàâéú. äåà äéä àãí âãåì, åñôø ùîåàì äåà ñôø âãåì, äîù÷ó åîìîã ëì æàú áàîåðä åáàåîðåú.